Các kỹ thuật thao tác với NVDA (Phần 5)

Như đã giới thiệu trong các bài trước, một cửa sổ là một tập hợp các đối tượng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, đó là mối quan hệ cha con.

NVDA đã cung cấp các kỹ thuật thao tác trên các đối tượng đó như con trỏ hệ thống(system focus) và thao tác với text (với con trỏ nháy). Ngoài ra NVDA cũng cung cấp thêm một kỹ thuật nữa cho phép người dùng có thể duyệt qua tất cả các đối tượn trên cửa sổ theo các mối quan hệ của chúng. Đó là kỹ thuật duyệt qua các đối tượng (object Navigation).

Nhược điểm của kỹ thuật thao tác với con trỏ hệ thống(system focus)
Trên cửa sổ không phải các đối tượng nào cũng có thể truy cập được, dưới đây là một số nguyên nhân:

· Do lập trình viên
Theo nguyên tắc chuẩn của lập trình giao diện trên Windows thì tất cả các đối tượng trên cửa sổ đều phải truy cập được (Accessible), tức là có thể truy cập được đến chúng thông qua bàn phím ở chế độ mặc định (system focus) hoặc thông qua các phím tắt được cài đặt trong lúc lập trình. Tuy nhiên không phải tất cả các lập trình viên đều nắm rõ được điều này, do đó có nhiều giao diện ứng dụng mà các đối tượng không truy cập được, người khiếm thị không thể dùng bàn phím để truy cập đến chúng.

· Có nhiều đối tượng ở trạng thái vô hiệu hóa (disable) cũng không thể truy cập được bằng bàn phím

· Với một số đối tượng như static text hay label, các hình ảnh và một số đối tượng khác thường không thể truy cập được.
Như vậy nếu chỉ thao tác với con trỏ hệ thống thì trong một số trường hợp ta không thể với (truy cập) được đến tất cả các đối tượng trên cửa sổ. Và cần có một kỹ thuật để với tới được chúng.
Ưu điểm của kỹ thuật duyệt các đối tượng
· Kỹ thuật duyệt qua các đối tượng là kỹ thuật cho phép ta duyệt qua tất cả các đối tượng trên cửa sổ bất kể trạng thái hay kiểu đối tượng là gì. Nó sẽ khắc phục được nhược điểm của kỹ thuật thao tác với con trỏ hệ thống
· Khi truy cập đến một đối tượng nào đó rồi thì ta có thể lấy được thông tin về đối tượng đó như duyệt qua text được hiển thị trên đối tượng, v..v.
· Với kỹ thuật này ta cũng sẽ biết rõ hơn về cấu trúc quan hệ giữa các đối tượng trên cửa sổ. ví dụ trên cửa sổ có bao nhiêu đối tượng cùng cấp với nhau, hay trong 1 đối tượng thì có bao nhiêu đối tượng con khác, v..v.
Như vậy kỹ thuật duyệt qua các đối tượng sẽ giúp ta với tới được tất cả các đối tượng trên một cửa sổ.
Các phím tắt thao tác
Dưới đây là một số phím tắt để duyệt qua các đối tượng trên cửa sổ
Chú ý: Các phím tắt dùng cho bàn phím kiểu Desktop trong bảng sau đều là các phím thuộc bàn phím số và bạn cần tắt phím NumLock để sử dụng các phím số này như là phím điều khiển.

Chức năng
Desktop
Laptop
Ghi chú

Thông báo về đối tượng hiện tại
NVDA + 5
NVDA+ shift + O
Ấn 2 lần để đánh vần, hoặc ấn 3 lần để copy tên, thông tin của đối tượng vào bộ nhớ đệm

Chuyển đến đối tượng cha
NVDA + 8
NVDA + shift + mũi tên lên
Chuyển đến đối tượng cha mà đang chứa đối tượng hiện tại

Chuyển về đối tượng trước đó
nVDA + 4
NVDA + shift + mũi tên trái
Chuyển về đối tượng liền kề cùng cấp trước đó

Chuyển đến đối tượng kế tiếp
NVDA + 6
NVDA + shift + mũi tên phải
Chuyển sang đối tượng kế tiếp cùng cấp

Chuyển đến đối tượng con đầu tiên
NVDA + 2
NVDA + shift + mũi tên xuống
Chuyển đến đối tượng con đầu tiên của đối tượng hiện tại

Chuyển đến đối tượng đang chọn
NVDA + phím dấu trừ
NVDA + backspace
Chuyển đến đối tượng đang được chọn ở chế độ mặc định (system focus)

Kích hoạt đối tượng hiện tại
NVDA + enter
NVDA + enter
Kích hoạt đối tượng hiện tại

Chọn đối tượng hiện tại
NVDA + shift + phím trừ
NVDA + shift + backspace
Ấn 1 lần để chọn đối tượng hiện tại, ấn 2 lần để chuyển con trỏ nháy đến đối tượng hiện tại

Thông báo hình dạng của đối tượng hiện tại
NVDA + Delete
NVDA + Delete
Thông báo về hình dạng của đối tượng bao gồm vị trí của đối tượng so với mép bên trái, bên trên của màn hình và chiều dài, chiều rộng của đối tượng.